Somer Şpat (1995), një fotograf në trajnim, është një artist i ri nga Prizreni (Kosovë) i cili përdor media të ndryshme për të problematizuar çështjet politike përmes imazheve qetësuese të objekteve të përditshme. Vepra e Somer Şpat sjell me vete pyetjet e një vendi që historikisht është dëmtuar nga shumë përpjekje për balancim demografik-racor që janë realizuar në kërkimin arrogante të identitetit për një pjesë toke që alternon ndërmjet sundimit serb të Kosovës dhe atij shqiptar të Kosovës.

Vetëm më 17 shkurt 2008, Kuvendi i Prishtinës shpalli pavarësinë e Kosovës dhe miratoi një flamur kombëtar që simbolizonte një shtet të karakterizuar nga diversiteti etnik. Në instalimin e propozuar nga Şpat me rastin e Autostrada Biennale, një linjë shfaqet poshtë një lavatriçe që përdoret çdo ditë për të larë flamujt që janë varur për t’u tharë një ditë më parë. Ky veprim procedural do të bëjë që ata të zbardhen gjatë dy muajve gjatë të cilëve vepra është ekspozuar. Më shumë nivele të leximit simbolik nxiten nën vështrimin e publikut, me flamujt që janë shenja e njohur botërisht e identitetit kombëtar që lavatriçe përpiqet ta zbardhë ditë pas dite.

Flamujt e varur të instalacionit janë rezultat i shpikjes së artistit, duke përfaqësuar vende që nuk janë, por mund të kenë qenë. Simboli i zbehur në mënyrë progresive i ngulitur mbi to është i barabartë me humbjen e aftësisë për të njohur një stereotip kombëtar tashmë në largim artificial dhe fiktive. Vepra i ofron publikut një pyetje: çfarë ngjyre ka në të vërtetë flamuri ynë kur lahet nga superstrukturat historiko-nacionaliste?

Giorgia Aprosio